Zorgmedewerker komt emotioneel uitgeput thuis: psychisch zorggebruik 53% gestegen vanaf 2018

De belangrijkste uitslagen op de rij:

• 1 op de 6 is emotioneel uitgeput
• 1 op de 5 is lichamelijk uitgeput
• 37% denkt er over om de zorg te verlaten
• Van de medewerkers jonger dan 36 jaar denkt meer dan de helft er over om de zorgsector te verlaten
• 1 op de 3 zorgmedewerkers is naast het werk ook mantelzorger

Stijging psychische zorg      

De analyse van Stichting IZZ van het zorggebruik van zorgmedewerkers in 2022 bevestigt deze verontrustende bevindingen. Het blijkt dat 1 op de 10 zorgmedewerkers gebruik maakt van psychische zorg. Het gebruik van psychische zorg is opmerkelijk hoog onder zorgmedewerkers jonger dan 25 jaar, met één op de vijf die hier gebruik van maakt. Bovendien is dit gebruik in deze leeftijdscategorie met 36% gestegen in vergelijking met 2021. Bij zorgmedewerkers tussen de 26 en 35 jaar is het psychisch zorggebruik met 40% gestegen, waarbij 1 op de 6 van hen psychische zorg gebruikt. Het psychisch zorggebruik is vanaf 2018 met 53% gestegen. Deze cijfers benadrukken de dringende noodzaak om de psychische gezondheid van zorgmedewerkers in verschillende leeftijdsgroepen te ondersteunen en te verbeteren.

Irene van der Fels, onderzoeker: “Jonge zorgmedewerkers worden vroeg in hun carrière geconfronteerd met een hoge werkdruk. Ze moeten vaak lange dagen maken, overuren draaien en meerdere taken tegelijkertijd beheren. Deze constante druk en beperkte hersteltijd leidt tot stress, burn-out en andere psychische problemen. Bovendien zijn jonge zorgmedewerkers nog onervaren met emotioneel zware situaties, zoals het overlijden van een patiënt. Dit kan tot stress en psychische belasting leiden waardoor ze mentaal uitgeput raken en uiteindelijk zelfs uitstromen uit de zorg. ”

1 op de 3 belast met mantelzorg

Van de deelnemers aan het onderzoek geeft ruim 1 op de 3 aan mantelzorgtaken op zich te nemen voor een naaste. Het merendeel van deze deelnemers biedt 1 tot 2 keer per week mantelzorg. Bijna 1 op de 3 zorgmedewerkers verleent 3 keer per week tot dagelijks mantelzorg. 1 op de 6 zorgmedewerkers jonger dan 36 jaar is ook belast met mantelzorg.

Van der Fels: “Zorgmedewerkers hebben van zichzelf al een emotioneel zware baan en velen van hen hebben daarnaast mantelzorgverantwoordelijkheden. Dit werkt emotionele uitputting nog verder in de hand, waardoor werkende mantelzorgers te weinig tijd hebben om te herstellen van het werk in de vrije tijd. Dit vergroot de kans op burn-out en uitstroom uit de zorg. Het helpt om op het werk met collega’s over mantelzorg te praten. Vaak zijn collega's niet op de hoogte van elkaars mantelzorgtaken. Wanneer ze dit bespreekbaar maken, herkennen ze zich in elkaars situaties en kunnen ze samen bespreken hoe hiermee om te gaan. Dit leidt tot een ontspannenere werkomgeving en meer mogelijkheden voor herstelmomenten op het werk.”

Over de Monitor Gezond werken in de zorg 2023  

De  Monitor Gezond werken in de zorg 2023  van Stichting IZZ in samenwerking met de Universiteit Leiden en Utrecht wordt elk voorjaar uitgevoerd onder leden van Stichting IZZ die werkzaam zijn in de zorg. In totaal vertegenwoordigt Stichting IZZ ruim 210.000 medewerkers in de zorg. Dit is een vijfde van het totaal aantal medewerkers in de zorg. In totaal zijn 126.325 zorgmedewerkers in de periode mei/juni uitgenodigd voor de Monitor, waarvan 4.214 medewerkers aan de vragenlijst hebben deelgenomen, en 3.560 deelnemers de vragenlijst volledig hebben ingevuld.  De Monitor is ook uitgezet onder leden van PGGM&CO die momenteel werkzaam zijn in de zorg. In totaal vertegenwoordigt PGGM&CO 780.000 (ex) medewerkers in de zorg. In totaal zijn 10.152 zorgmedewerkers in de periode mei/juni uitgenodigd voor de Monitor, waarvan 834 aan de vragenlijst hebben deelgenomen, en 663 medewerkers de vragenlijst volledig hebben ingevuld. De Monitor laat zien hoe het gaat met de gezondheid en het welzijn van zorgmedewerkers en toont aan waar de aandacht van zorgorganisaties naar uit moet gaan.