Zorgprofessionals nog altijd buitenspel bij belangrijke besluiten
Hiërarchische cultuur grootste belemmering voor zeggenschap zorgmedewerkers
Apeldoorn, 1 juli – Twee jaar na de invoering van de Wet Zeggenschap in de Zorg blijkt dat zorgprofessionals nog altijd te weinig invloed hebben op hun werk. Een derde van de zorgmedewerkers geeft aan in de afgelopen twee jaar geen enkele invloed te hebben gehad op belangrijke onderwerpen en beslissingen binnen hun zorgorganisatie. Slechts een derde van de zorgmedewerkers heeft invloed op thema’s die belangrijk zijn voor het leveren van goede zorg. Dit blijkt uit onderzoek van Stichting IZZ onder ruim 1000 zorgmedewerkers. Ook bij beslissingen over technologische innovaties staan zorgprofessionals buitenspel: 6 op de 10 zorgmedewerkers voelt zich niet of nauwelijks betrokken bij dit soort grote beslissingen.

Hiërarchische cultuur grootste struikelblok
De belangrijkste belemmering voor meer zeggenschap is volgens zorgmedewerkers de hiërarchische cultuur, waarbij beslissingen van bovenaf worden genomen (40%). Gebrek aan tijd (27%) en werkdruk (24%) vormen eveneens belangrijke obstakels. Opvallend is dat ook leidinggevenden en managers deze belemmeringen herkennen. Zij zien werkdruk (48%) en hiërarchische cultuur (34%) ook als grote hindernissen voor hun medewerkers om meer zeggenschap uit te oefenen.
Zorgprofessionals buitenspel bij technologie
Bijzonder zorgwekkend is de beperkte betrokkenheid van zorgprofessionals bij beslissingen over technologische innovaties. Maar liefst een derde voelt zich helemaal niet betrokken bij dit soort grote beslissingen, terwijl nog eens kwart nauwelijks betrokken is. Terwijl deze innovaties hun dagelijks werk direct beïnvloeden.
Structurele cultuurverandering nodig
Jan-Luuk de Groot, directeur van Stichting IZZ: "Dit onderzoek toont aan dat zorgprofessionals nog lang niet de zeggenschap hebben die zij verdienen. Hun expertise en ervaring zijn onmisbaar voor goede zorgverlening, maar hun stem wordt nog te weinig gehoord bij belangrijke beslissingen. Terwijl gehoord en gezien worden heel erg belangrijk is als we kijken naar werkplezier. Het doorbreken van hiërarchische structuren en het creëren van een echte participatiecultuur is geen luxe, maar noodzaak. Het is hoopgevend dat op dagelijkse onderwerpen wel invloed gevoeld wordt door 60% van de zorgmedewerkers. Inspraak op onderwerpen als scholing, technologie of kwaliteit van zorg is echter zeldzaam. Zorgorganisaties moeten werk maken van structurele verandering, door bijvoorbeeld te investeren in de ontwikkeling van teamoverleg in hun organisatie, anders verliezen we waardevolle professionals die zich niet gewaardeerd voelen."
Wet Zeggenschap nog onvoldoende bekend
De Wet Zeggenschap in de Zorg, die sinds 1 juli 2023 van kracht is en zorgmedewerkers meer invloed moet geven op hun werk en beslissingen binnen hun zorgorganisatie, blijkt nog onvoldoende bekend. Meer dan de helft van de zorgmedewerkers heeft er nog nooit van gehoord en slechts 14% weet wat de wet inhoudt. Ook heeft 82% van de zorgmedewerkers de afgelopen twee jaar geen veranderingen ervaren rondom zeggenschap in hun organisatie.
Over het onderzoek
Voor dit onderzoek zijn ruim 1000 zorgmedewerkers ondervraagd, waarvan 895 uitvoerend personeel en 133 leidinggevenden, managers en directieleden. Het onderzoek werd uitgevoerd door Miles Research in opdracht van Stichting IZZ, in het kader van de evaluatie van de Wet Zeggenschap in de Zorg. Het volledige onderzoeksrapport en onderzoeksverantwoording zijn op aanvraag beschikbaar.
Over Stichting IZZ
Stichting IZZ zet zich in voor een toekomstbestendige zorgsector door zorgorganisaties en hun professionals te ondersteunen bij duurzame inzetbaarheid. Met projecten, programma’s, trainingen en verbetertrajecten, gebaseerd op eigen wetenschappelijk onderzoek, kunnen zorgorganisaties verzuim en uitstroom verlagen. Daarnaast helpt IZZ zorgprofessionals goed voor zichzelf te zorgen en veerkrachtig te blijven onder druk. Iedereen in de zorg kan bij IZZ terecht voor tools, trainingen en kortingsacties, en ook de IZZ Zorgverzekering. Deze zorgverzekering, uitgevoerd door CZ en VGZ, is specifiek afgestemd op het werk in de zorg. IZZ heeft ruim 410.000 leden en wordt aangestuurd door werkgevers en werknemers in de zorg.
Noot voor de redactie, niet voor publicatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Abdelilah Ouaali aouaali@ivrm.nl, 06 11 39 64 51