De expert

‘Laat je vooroordelen over cliënten bewust los’

Vooroordelen over mensen loslaten. Dat is vrij lastig. Al helemaal als de persoon die je verzorgt moeilijk gedrag laat zien of je cliënt compleet anders in elkaar steekt dan jijzelf. Toch ben jij er als zorgmedewerker om deze mensen te helpen. Elsz de Roos, geestelijk verzorger bij Trajectum, voert dagelijks gesprekken met cliënten die een ernstig delict gepleegd hebben. Waarom is het zo belangrijk om als zorgmedewerker naar je cliënten te kijken zonder vooroordeel?

Elsz noemt één belangrijke reden om zo onbevooroordeeld als je kan je werk te doen in de zorg. Deze raakt de kern van je taak, namelijk dat je hierdoor in staat bent iemand écht te helpen. Elsz: ‘Je kúnt pas zorgen voor je cliënt als je diegene met een open blik tegemoet treedt. Hoe zie je anders oprecht wie iemand is? In ieder geval niet door de bril van wat iemands beperkingen zijn of wat iemand gedaan heeft.’ In Elsz’ ogen is iedereen als een onschuldige baby geboren. Wat je vervolgens meekrijgt aan sociale context, verstandelijk vermogen en wat er verder in je genen zit, bepaalt hoe je je ontwikkelt. Elsz: ‘Dit pakt jammer genoeg niet voor iedereen even positief uit. Maar als ik me daardoor laat leiden, sta ik een goede werkrelatie in de weg. Voor mij is iedere cliënt een mens met kwaliteiten. Naar die kwaliteiten gaan we op zoek. Zo kan ik met hem of haar een vertrouwensband opbouwen, stilstaan bij levensvragen en de zorg verlenen die nodig is.’

Leg vooroordelen naast je neer

Tijdens het werk van Elsz liggen de vooroordelen soms wel op de loer. Een beperking van een cliënt, het gedrag en het verleden zijn niet altijd makkelijk te begrijpen of te accepteren. Elsz: ‘Ik praat geen enkel fout gedrag of delict goed, maar ik heb als uitgangspunt dat ik de persoon tegenover mij accepteer als iemand die een nieuwe kans verdient. In gesprekken focus ik op de hulpvraag en probeer ik me bewust te zijn van eigen vooroordelen. Je kunt er dan voor kiezen om ze bewust naast je neer te leggen en jezelf in die vaardigheid te trainen.’


Onbevooroordeeld blijven in je werk

Waar met mensen gewerkt wordt, kunnen irritaties, conflicten en spanningen ontstaan. Een mening over een persoon of een situatie is dan snel gevormd. Altijd helemaal onbevooroordeeld blijven is daarom simpelweg onmogelijk, ook als het om cliënten gaat. Elsz: ‘En dat is helemaal niet erg. Natuurlijk gebeurt mij dat ook. Ik ben ook maar een mens met af en toe een slecht humeur. Soms leidt het tot een aanvaring, waarvan het goed is dat ik die met de cliënt uitpraat. En mocht het echt niet klikken met een cliënt? Bijvoorbeeld omdat onze persoonlijkheden te veel botsen? Dan neemt een collega de cliënt van me over. Zo neem ik de cliënt én mezelf serieus. Daarnaast denk ik dat het goed is om te sparren met collega’s om je scherp te houden in je werk. Wel ga ik altijd bij mezelf te rade waarom juist die ene cliënt weerstand bij mij oproept. Dit helpt me om op een prettige manier in gesprek te blijven met mijn cliënten.’
 

Schrijf je in voor de IZZ nieuwsbrief

Maandelijks het laatste nieuws over gezond werken in jouw mailbox!