Gezond werken in de zorg (on)mogelijk?
Laat ik het niet mooier maken dan het is: het imago van werken in de zorg staat er momenteel niet al te best op. Hoge werkdruk, veel administratie, enkele faillissementen, personeelstekorten, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Veranderen van baan is door de huidige arbeidsmarkt het probleem niet in de zorg. Daar gaat het niet om.
Waar het wel om gaat, is dat het imago van de sector als werkgever een knauw heeft gekregen. Daardoor zullen sommige zorgprofessionals door de teleurstelling kiezen voor een baan buiten de zorg en de sector verlaten. Het beschadigde imago betekent ook iets voor aankomende zorgprofessionals: zij kunnen de zorg zien als minder betrouwbaar en daardoor minder aantrekkelijk als werkgever. Hiermee vertel ik eigenlijk niets nieuws. Maar wat vind ik het zonde voor deze mooie sector. En ik zet er dan ook graag een positief geluid tegenover.
Organisatieklimaat: gezondere medewerkers en lager verzuim
Deze maand publiceren we vanuit IZZ namelijk de eindresultaten van een onderzoek naar de effecten van de aanpak organisatieklimaat. Een aanpak ontwikkeld vanuit de kennis en data van ons collectief. Een eenvoudige, praktische methodiek die de dialoog over gezond en veilig werken in een zorgorganisatie op gang brengt. De afgelopen periode werd de effectiviteit ervan in 10 zorgorganisaties wetenschappelijk getoetst. Daarbij ging de helft van de teams, samen met de bestuurder, aan de slag met deze aanpak, de andere helft (de controlegroep) werkte op de oude voet door. Wat blijkt: het organisatieklimaat in de teams die volgens deze aanpak hebben gewerkt, is daadwerkelijk verbeterd. Zorgorganisaties met een beter organisatieklimaat hebben gezondere medewerkers én een lager verzuim. Want de cijfers liegen er niet om; zo is bijvoorbeeld direct na de aanpak het werkgerelateerde deel van verzuim in de deelnemende teams gedaald met wel 38,7% ten opzichte van de controlegroep! En het werkgerelateerde zorggebruik is een halfjaar na de aanpak in vergelijking met de controlegroep gedaald met 42,9% voor geestelijke klachten en met 63,9% voor lichamelijke klachten in deze teams.
Aantrekkelijke werkgever
En om terug te komen op het imago van het werken in de zorg; werkgevers met een gezond organisatieklimaat worden gezien als aantrekkelijke werkgever. Het zorggebruik voor lichamelijke en geestelijke klachten ligt namelijk lager binnen organisaties met een gezond organisatieklimaat. Uit onze zorggebruik analyses weten we ook dat binnen organisaties met lager zorggebruik minder verloop en zorg gerelateerde vacatures zijn. Concrete winst dus voor medewerkers én organisatie! Dit zijn resultaten waar iedereen blij van kan worden; werkgevers, zorgmedewerkers én patiënten. Want ook de kwaliteit van de geleverde zorg wordt hoger beoordeeld door de teams die mee deden aan de aanpak.
Goed werkgevers- én werknemersschap
Minister Hugo de Jonge zei onlangs in een interview met Zorgvisie: “Maak werk van goed werkgeverschap. Werkgevers moeten laten zien dat ze er voor hun mensen zijn.” Gemiddeld stromen er 80.000 medewerkers per jaar uit de zorg. En niet omdat ze met pensioen gaan! Dat moet en kan anders. De resultaten uit dit rapport geven hiervoor goede en bruikbare handvaten. En het mooie is, het zijn handvaten voor werkgevers én werknemers. Om samen mee aan de slag te gaan. Want deze handschoen moeten we met elkaar oppakken. Ook IZZ helpt daar graag aan mee.
Roland Kip
Algemeen Directeur Stichting IZZ