Een uniforme aanpak die bijdraagt aan een gezonder organisatieklimaat en HR-beleid
Het verzuim en de uitstroom in de zorg nemen steeds verder toe. Het is tijd om daar iets aan te doen! CAOP en IZZ hebben hun krachten gebundeld en zijn samen met 6 zorgorganisaties aan de slag gegaan. Door het project Samen Werken aan Gezond Werken, financieel ondersteund door Instituut Gak, wordt een effectieve en uniforme aanpak (door)ontwikkeld om gezond werken-beleid succesvol te implementeren binnen zorgorganisaties. En zo te werken aan een goed werkgeverschap.
De aanpak gaat naar de bron: dus niet voor iedere uitdaging een nieuw project met nieuw beleid, maar terug naar de basis. Ruimte maken om HR-beleid aan te laten sluiten op de organisatievisie omtrent gezond werken, opruimen wat niet werkt en het actief betrekken en laten participeren van medewerkers in diverse rollen. Van bestuurder tot jonge zorgmedewerkers, van HR tot OR.
Gefragmenteerd beleid voert druk op zorgmedewerker verder op
Uit de Monitor Gezond Werken van IZZ blijkt dat de bevlogenheid van zorgmedewerkers ongekend hoog is. 70% van de zorgmedewerkers bruist van de energie en is elke dag vol passie aan de slag. Maar de rek lijkt eruit. Door gefragmenteerd beleid op gezond werken wordt de zorgprofessional telkens geconfronteerd met nieuwe projecten, methoden en interventies. HR-teams creëren zo onbeheersbare HR-agenda’s voor zichzelf en staren zich blind op individuele oplossingen gericht op het vergroten van de veerkracht van de zorgprofessional. Terwijl zorgprofessionals juist snakken naar een organisatieklimaat waarin hun werkplezier en werkdruk optimaal in balans zijn. Medewerkers zien door alle projecten ook niet meer waar het aan bij moet dragen. Tel hier de enorme regel- en administratiedruk bij op die zorgprofessionals overbelasten en ten koste gaat van de zorg voor patiënten. Dat maakt dat de gezondheid van de zorgmedewerker onder druk staat en dat daardoor de werkdruk en het verzuim in de zorg structureel hoog is en ieder kwartaal verder stijgt. Het is tijd om projecten en beleid op te ruimen. En zo te komen tot een behapbare HR agenda met projecten die wezenlijk bijdragen aan gezond werken en goed werkgeverschap.
Tijd om in actie te komen
‘Er wordt in de sector al lang genoeg over deze uitdaging gepraat. Dat is heel waardevol, maar er moet nu echt iets gebeuren om de zorgsector te helpen weer zelf gezond te worden. We hebben samen met IZZ deze handschoen opgepakt en willen samen met de zorgsector aan de slag met verbeteringen’, aldus Ivo Zuidervaart, projectleider van Samen Werken aan Gezond Werken vanuit CAOP. Zijn collega-projectleider bij IZZ, Irene van der Fels, vult aan: ‘We weten inderdaad heel veel over de oorzaken van verzuim en uitstroom, maar het ontbreekt in veel zorgorganisaties aan tijd om ermee aan de slag te gaan. Iedere dag ligt er enorm veel werk en het vraagt lef en moed om stil te staan, te reflecteren op hoe je nu omgaat met gezond werken en om echt te gaan focussen op een goede, eenduidige werkwijze waarin je beleid dat niet werkt opruimt en je beleid dat wel bijdraagt, te borgen in het primaire zorgproces. Dus terug naar de bron. We helpen zorgorganisaties daarbij.’
Een uniforme aanpak om gezond werken succesvol te implementeren
Samen met zorgorganisaties Van Neynsel, Rivas, MUMC, Koraal, Envida en Reinier de Graaf zijn we aan de slag gegaan met de aanpak Samen Werken aan Gezond. Deze aanpak bestaat uit een zestal stappen die elkaar opvolgen en richtinggevend zijn.
De totale aanpak is gestoeld op 10 succesfactoren die volgens onderzoek van IZZ (gebaseerd op een grote variëteit aan bronnen) bijdragen aan het effectief implementeren van gezond werken beleid. Communicatie en commitment zijn de twee algemene succesfactoren die in alle te nemen stappen een belangrijke rol spelen.
Per organisatie wordt gekeken hoe de aanpak kan aansluiten op het bestaande HR beleid, de visie of organisatiestrategie zodat ze ondersteunend aan elkaar werken. Binnen Reinier de Graaf is de aanpak Samen Werken aan Gezond Werken bijvoorbeeld gekoppeld aan het al lopende project ‘Medewerker op 1’. Koraal verbindt het project Samen Werken aan Gezond Werken aan het initiatief ‘KoraalVitaal’ en de aandacht voor duurzame inzetbaarheid.
"Wij willen niet over maar met medewerkers praten. Daarom doen wij mee. Wij willen samen met collega’s, die dagelijks zorgen voor onze bewoners, praten over hetgeen zij nodig hebben om gezond aan het werk te zijn en te blijven.”
Dorieke den Hollander, HR-adviseur langdurige zorg Rivas Zorggroep
"Wij willen echt graag focus aanbrengen in ons HR-beleid. Er lopen te veel projecten en iedere keer zijn we veel tijd kwijt met opnieuw het wiel uitvinden. We willen kiezen voor een eenduidig beleid in samenspraak met onze zorgteams. Beleid dat werkt en zich heeft bewezen en dat toepassen op de uitdagingen waar we tegenaan lopen. Dat scheelt tijd en energie.”
Projectleider Peter van Leerdam van Reinier de Graaf
Bevindingen uit de 0-meting
Omdat het hier maatwerk betreft en de uitdagingen per organisatie - en zelfs per team – verschillen, bevinden de organisaties zich in verschillende fases. Bij drie organisaties (Reinier de Graaf, Rivas en Koraal) is een 0-meting van de aanpak uitgevoerd. Daarmee wordt door een vragenlijst de beleving van gezond werken op de werkvloer gemeten, maar worden ook de individuele ervaringen in kaart gebracht.
In het algemeen zien we hier de volgende zaken in terug:
- Medewerkers zijn over het algemeen tevreden over hun arbeidsomstandigheden. Het meest tevreden zijn ze over de samenwerking met collega’s en de inhoud van het werk. Medewerkers in de deelnemende organisaties zijn gemiddeld het minst tevreden over de werkdruk en de invloed op het rooster.;
- Werkplezier wordt beoordeeld met een 7,3 op een schaal van 10;
- Directie en management zijn onvoldoende zichtbaar op de werkvloer;
- Algemene bekendheid en tevredenheid over bestaande ondersteuning op het gebied van gezond werken is niet optimaal;
- Medewerkers ervaren weinig participatiemogelijkheden in de organisatie om mee te denken over ondersteuning rondom gezond werken;
- Thema’s die voor medewerkers belangrijk zijn om gezond te kunnen werken zijn: werksfeer en samenwerking, werkdruk, personeelstekorten, manier van roosteren, werk/privé balans, ontwikkelmogelijkheden.
In verschillende organisaties zijn medewerkers met elkaar en met bestuurders in dialoog over de thema’s die uit de vragenlijst naar voren zijn gekomen. Dit is de 5e stap, realisatie, in de aanpak. In 2023 zal, na het voeren van deze gesprekken nog een keer een meting worden uitgevoerd om de effecten van de aanpak in kaart te brengen.
Samen leren in leernetwerkbijeenkomsten
Om met en van elkaar te leren komen de projectleiders van de deelnemende organisaties, CAOP en IZZ bij elkaar in een leernetwerk. Hierin worden met elkaar nieuwe inzichten en kennis gedeeld. Tijdens de eerste leernetwerkbijeenkomst in april dit jaar hebben de deelnemers kennis gemaakt met elkaar, is er een interactieve masterclass ‘Veranderen in organisatie’ gegeven en zijn de deelnemende organisaties met elkaar in dialoog gegaan over hun motivatie en de beoogde resultaten van het project voor hun organisaties. In de leernetwerkbijeenkomst van september zijn ervaringen uitgewisseld over de 0-meting en is de methodiek InDialoog toegelicht om het goede gesprek te kunnen voeren. Ook is met elkaar gekeken naar modellen die gebruikt zijn, of kunnen worden, voor het harmoniseren en opruimen van HR beleid. De volgende leernetwerksessie staat gepland in maart 2023.
Ook samen werken aan gezond werken?
Ook behoefte aan een effectief gezond werken beleid om uw organisatieklimaat te versterken en zo verzuim en verloop te reduceren? Of heeft u behoefte aan meer informatie over de gezamenlijke aanpak van CAOP en IZZ of het project Samen Werken aan Gezond Werken? Neem dan contact op met Marc Spoek (marc.spoek@stichtingizz.nl) of Marjon Gerts (m.gerts@caop.nl).
Over CAOP
Het CAOP richt zich als onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk op grote maatschappelijke uitdagingen en complexe arbeidsmarktvraagstukken. We zijn pas tevreden als mensen het werk kunnen doen dat er in hun ogen toe doet, dat het verschil maakt voor een ander of voor de samenleving als geheel. Zo werken we samen aan betekenisvol werk en aan een betere samenleving. Zo zorgen we voor impact.
Over Stichting IZZ
Stichting IZZ heeft bijna 400.000 leden en is opgericht en wordt aangestuurd door werkgevers en werknemers in de zorg. Samen maken we ons sterk voor een gezonde zorgsector en een gezonder Nederland. Als belangenbehartiger van mensen in de zorg wil IZZ de gezondheid en inzetbaarheid van mensen in de zorg verbeteren. Dat doen wij met het Gezond werken in de zorg programma en met de IZZ Zorgverzekering.
Over Instituut Gak
Instituut Gak wil een bijdrage leveren aan de kwaliteit van de sociale zekerheid in Nederland door financiële ondersteuning van onderzoek, projecten en leerstoelen. Meer informatie is te vinden op www.instituutgak.nl.